Сырга бек адам аманатка да бек болот. Аманат деп ишеним менен бирөөгө тапшырылган жоопкерчилик. Мисалы, мугалимге сапаттуу сабак берүүнө мамлекет маяна төлөп аманат кылса, окуучуга жакшы билим алуу аманат. Себеби ата- энеси ага ишенип мектепке жөнөтөт. Дүкөнчүгө соодадагы тактык, ал эми айдоочуга жол коопсуздугу аманат. Анткени, соодагер кардар алып жаткан малдын сапатына кепилдик берсе, айдоочу унаасын туура айдап, жүргүнчүлөрдүн саламаттыгына жоопкер. Аллах Кураанда : «Оо, ыймандуулар! Келишимиңерди сактагыла»-дейт. Демек, келишимин сактабоо аманатка кыянат.
Бирөө сөз айтып ал тетири караары менен, анын сөзү уккан адам үчүн - сыр, аманат. Бирөөнүн сырын ашкерелөө, сыр ээсин нааразы кылып, аны таарынтуу күнөө. Пайгамбарыбыз с.а.в.: «Эки жүздүүнүн үч белгиси бар, сүйлөсө калп айтат, бирөө сыр кылса аны сатат жана келишиминде турбай аны бузат»-дегени бир хадисте айтылат.
Адамдын тили убада бергенге уста бирок аткарганга келгенде моюн жар бербейт. Ошондуктан убада берээрден мурда анын аткарылуусун ойлоо зарыл. Бирок, убада берип аны аткарууга чолосу жетпей калгандардын жөнү башка. Мисалы, бирөө менен болжошкон жерге барууга кээде ар түрдүү себептер менен мүмкүнчүлүк болбой калат. Мындай учурда болжошкон адамга өзгөргөн жагдай тууралуу алдын ала билдирүү керек, же жолугушуу убактысын өзгөртүү зарыл. Ал эми жолугушкан соң кечирим сурап коюуу адептүүлүккө жатат. Жакшысы мындай кырдаалдан качкан жана убада бергенде «Кудай кааласа»,- деп жүргөн оң.
Кур убада деп аткарбасын билип туруп берилген убаданы айтат. Азыр андайларды эл «кидала» деп да жүрүшөт. Алар көбүнесе элдин ишенимине кирип, алардын малы-мүлкүнө жеңил жетүү үчүн ар кейипти кие беришет. Бул жорук - кылмыш. Көп убада берип аткарып көнбөгөн адам анткорго жакын болот. Аманат, сыр аманаты, кур убада | Ajyke.kg
Комментариев нет:
Отправить комментарий