Маскара деп кимдир бирөөнүн кемчиликтерин ашкере кылуу менен аны элге шерменде кылууну айтат. Аллах Кураанда: «Ыймандуулар! Эч ким маскаралабасын...бири бирине жаман сөздөрдү айтпасын… бири бирин ылакаптары менен чакырбасын…»-дейт. Албетте маскаралоо адамды ызалантат.
Маскаралоонун түрлөрү:
Бирөөнүн физиологиялык кемчилигин ашкерелөө. Мисалы, төкөрдүгүн, сокурдугун же дүлөйлүгүн ашкерелеп: «Алдагы төкөрдү карагыла, сен дүлөйсүң, тиги сокур болуп көрбөй жатат ж.б.»-деп күлүү жана башкаларды күлдүрүү. Адамдардагы физиологиялык кемчиликтер ансыз деле бактысыздык жана анын үстүнөн күлүү жеткен адепсиздик. Пайгамбар с.а.в.:«Бирөөнүн бактысыздыгына ачык күлгөнгө да Аллах бактысыздык бериши мүмкүн»-дейт. Кыргызда «күлгөнгө күлө жетесиң» деген сөз бар.
Бирөөнүн психикалык же акыл эс кемчилигин келекелеп күлүү же соо адамдарды да аларга теңөө. Мисалы, «Алдагы келесоо экен, тиги жинди болуп калыптыр, сен акмаксың, көк мээ ж.б.» деген сөздөрдү колдонуу да сөзсүз бирөөнүн беделин түшүрөт.
Бирөөнүн өтмүшүндөгү каталарына күлүү. Ага жагымсыз болгон фактыларды жарыялоо аны адамды ызалантып, кыжырын келтирет.
Бирөө аманат кылган сырын кыянаттык менен ашкерелөө, анын сыры үстүндө келеке кылып күлүү жана башкаларды күлдүрүү. Пайгамбарыбыз с.а.в.: «…бирөөнүн кемчилигин жашыргандын кемчиликтерин Аллах кыяматта жашырып койот…»- деген.
Маскаралоонун ыкмалары:
Сөз менен. Мисалы, мазак сөздөр, пародиялар, анекдоттор ж.б.;
Сөз ишараты менен. Мисалы, намек менен белгилеп, башкаларды анын үстүнөн күлдүрүү;
Ыр менен. Мисалы, азил, тамсил, шарада ж.б.;
Сүрөт менен. Мисалы, карикатура ж.б.
Дене ишараты менен, Мисалы, бирөөнүн кемчилигин тууроо.
Жогорудагы ыкмалар менен мазактоо адамды таарынтат. Аллах Кураанда: «Ишеничи бар аял, эркекти жөн жерден таарынткандар, калптын жана анык күнөөнүн жүгүн көтөрүп жүрүшөт»-дейт. («Элдер», 58)
Маскаралоо текеберчиликтен жана башкалардан өзүн өйдө сезүүдөн башталат. Өзгөчө маскара бирөөнү жек көргөндө же тоотпосо байкалат. Аллах Кураанда: «…жер жүзүндө кекирейип жүрбө…»-дейт. Пайгамбар с.а.в.: «Жүрөгүндө бир чаңчалык текебердиги бар - бейишке кирбейт» жана «…текебердик адамдарды жек көрүү»- деген.
Ошондой эле маскаралоого кошулуп кетүү жана маскаралоону токтотпоо да күнөө.Маскара | Ajyke.kg
Комментариев нет:
Отправить комментарий